Mardin Milletvekilimiz Erol Dora'nın Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Jülide Sarıeroğlu'nun yanıtlaması istemiyle verdiği soru önergesi:
Ülkemizde işgücünün yaklaşık %25’inin istihdam edildiği tarım sektöründe, özellikle mevsimlik işçi olarak çalışan yurttaşlarımız oldukça ağır koşullarda çalışmaktadır. Bu işçilerin ulusal ölçektekisayısı konusunda güvenilir bir veri bulunmamakla beraber, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın verilerine göre, 2016 yılında 155 bin 234 mevsimlik tarım işçisinin başta İzmir, Mersin ve Adana olmak üzere çeşitli şehirlere göç ettiği ifade edilmektedir.
Tarım işçiliği için yapılan göçlerde, kırsal alandayaşayan yurttaşlarımızdan toprak sahibi olmayanlar ve/veya tarımdan geçimini sağlayamayanların sayısı azımsanmayacak kadar fazladır. Türkiye’de özellikle kırsal alanda; tek elde toplanan toprak mülkiyetleri, miras hukuku ile sahip olunan tarım arazilerinin küçülmesi, iklim koşulları ve coğrafi koşullar sebebiyle toprak işleme maliyetlerinin yüksekliği ve bu toprakların verimsizliği gibi sorunların bir sonucu olarak, tarımsal faaliyet ile uğraşan birçok aile, geçimini sağlayabilmek amacıyla daha fazla tarımsal iş olanağı bulunan yörelere, tarım işçisi olarak gitmek zorunda kalmaktadır.
İşçi kesiminin en mağdur kesimleri arasında ilk sıralarda yer alan, hiçbir sosyal güvenceye sahip olmaksızın oldukça ağır koşullarda çalıştırılan, sağlıksız ve güvenliksiz yaşama alanlarında kalmaya mecbur olanve bu yaşam alanlarında her türlü ırkçı saldırı veayrımcılığamaruz kalan mevsimlik tarım işçilerinin giderek çoğalan sorunları çözüm beklemektedir.
Bu gerekçeyle:
1. Son beş yılda Türkiye genelinde illere göre toplam kaç kişi mevsimlik işçi olarak başka illere göç etmiştir?
2. Türkiye genelinde son beş yıl içinde toplam kaç kadın ve kaç erkek işçi, mevsimlik tarım işçisi olarak başka bir şehre gitmiştir ve bu şehirler nerelerdir?
3. Ülkemizde son beş yıl içinde en fazla ve en az mevsimlik tarım işçisi bulunan ilk on ilimiz hangileri olmuştur?
4. Aldıkları ücretin önemli bir kısmını “dayıbaşı” veya “amelebaşı” olarak ifade edilen kişilere vermek zorunda kalan mevsimlik tarım işçilerinin iş güvencesine kavuşturulması temelinde herhangi bir çalışmanız var mıdır yoksa bu bağlamda herhangi bir girişimde bulunacak mısınız?
5. Hiçbir sosyal güvenceye sahip olmaksızın adeta köle emeği koşullarında çalıştırılan mevsimlik tarım işçilerinin kaldıkları yaşam alanlarının iyileştirilmesi hususunda herhangi bir çalışmanız var mıdır, yoksa bu konuya yönelik neden herhangi bir çaba sarf edilmemektedir?
6. Mevsimlik tarım işçilerinin büyük bir kısmı tüm aile fertleri ile beraber mevsimlik işçilik yapacakları ve geçici olarak ikamet edecekleri şehirlere gitmektedir. Ailesiyle geçici olarak ikamet edecekleri şehirlere giden çocukların eğitim hakkı nasıl sağlanmaktadır? Bu konuda alınmış olan önlemler nelerdir?
7. Birçok kez basında haber olan, mevsimlik tarım işçilerine yönelik her türlü ırkçı saldırı, ayrımcılıkve taciz vakalarına bağlı gelişen insan hakları ihlâlleri ile nefret söyleminin araştırılması, tespiti hâlinde yaptırımla sonuçlandırılması için herhangi bir girişimde bulunulacak mısınız?
20 Temmuz 2017